Pieter Codde
Amsterdam

Pieter Codde

1599-1678

Ingehouden, geduldig maar vlijmscherp schilderde hij zijn tijdgenoten: Pieter Codde. Hij was een onstuimige persoonlijkheid, driftig en vaak in opspraak. Dat maakt zijn trefzekere schilderijen nog bijzonderder. Een bijzondere plek in the fun part of art.

Het leven van Pieter Codde

Pieter Jacobszoon Codde werd in december 1599 in Amsterdam geboren. Hij kwam uit een Amsterdamse familie, zijn vader Jacob Pieterszoon Codde werkte in de haven, zijn moeder Maria Jansdochter was van eenvoudige komaf. Mogelijk werkte zijn vader zich op van havenknecht tot schipper en verwierf de familie zo enig kapitaal. Pieter Codde kon een opleiding tot schilder volgen, volgens sommige biografen was dat bij Barent van Someren. Maar Pieter Codde moet ook al vroeg contact hebben gehad met Frans Hals.

In 1623 trouwde Pieter Codde met Marritje Aerentsdochter, vermoedelijk afkomstig uit Hoorn; ze wordt ook wel Marritje Schildt genoemd. Haar vader had een hoedenmakerij in Amsterdam. Het werd geen goed huwelijk, want Pieter liet het in 1636 ontbinden, omdat Marritje vreemd zou gaan. Saillant is wel dat zij vervolgens bij de schilder Pieter Potter introk, de vader van Paulus Potter. Ging ze vreemd met Potter? Het laat ook zien wat voor contacten het stel had. Voorafgaand aan de scheiding werd de inboedel opgemaakt. Daaruit blijkt dat Pieter Codde veel kunst bezat. Het ging om werken van onder meer Jan van Goyen, Adriaen Brouwer en Willem Duyster. Waarschijnlijk verdiende Pieter ook geld als kunsthandelaar.

Willem Duyster was nog een vriend van hem geweest. In 1625 waren de beide jongemannen op een feestje bij Barent van Someren, maar dat ging mis. Er ontstond een ruzie en daarbij gooide Pieter een kan naar het hoofd van zijn vriend. Uit verhalen over hem komt naar voren dat Pieter Codde een opvliegend karakter had. Hij was succesvol als kunstenaar en welvarend, maar stierf vrij eenzaam, in 1678. Zijn bezit liet hij na aan zijn dienstbode.

Werken van Pieter Codde

De schilderijen van Pieter Codde zijn koel en beheerst. Ze vallen daardoor zeker op, Pieter Codde had een eigen stijl. Zijn onstuimige karakter komt niet terug in zijn werk, dat getuigt juist van een grote discipline en een enigszins afstandelijke, beschouwende blik. Je zou kunnen zeggen dat Pieter Codde juist in het schilderen zijn rust vond.

Pieter Codde & the fun part of art

De genrestukken van Pieter Codde combineren (schijn)realisme en symboliek. Ontdek Pieter Codde met the fun part of art.