Hendrick Bloemaert

Liefde voor de kunst, en wel met Italiaanse zwier: dat had Hendrick Bloemaert zeker. Hij was dichter, vertaler, maar ook schilder net als zijn vader. Hij was ambitieus en gepassioneerd. Het is dus wel zeker: Bloemaert wist hoe leuk en prikkelend kunst kon zijn, hij kende the fun part of art.

Het leven van Hendrick Bloemaert

Hendrick Bloemaert werd in 1601 geboren in Utrecht. De liefde voor kunst werd hem met de paplepel ingegoten, want zijn vader was Abraham Bloemaert, een bekende Utrechtse schilder. Abraham Bloemaert was de leermeester van Gerard van Honthorst en ook zijn eigen zoon zou hij wegwijs maken in de schilderkunst. De jonge Hendrick zal thuis al veel met kunstenaars in aanraking zijn gekomen.

De Utrechtse schilders uit deze periode onderhielden nauwe banden met Italië. Italië liep in artistieke zin ver op de troepen vooruit, Italiaanse kunstenaars beheersten technieken die in het Noorden nog ontdekt moesten worden. Vader Bloemaert stuurde niet alleen zijn leerling Gerard van Honthorst, maar ook zijn zoon Hendrick naar Italië. In 1627 verbleef hij in Rome.

In zijn geboortestad Utrecht kon Hendrick Bloemaert, daarbij wellicht wel geholpen door zijn vader, uitgroeien tot een centraal figuur in het culturele leven. De kunstenaars waren verenigd in het Sint-Lucasgilde en voor dat gilde bekleedde Hendrick Bloemaert belangrijke functies. Hendrick Bloemaert had een brede culturele interesse. Hij vertaalde bijvoorbeeld ook een Italiaanse komedie naar het Nederlands, hij sprak goed Italiaans dankzij zijn tijd in Rome.

Hendrick Bloemaert was een kunstliefhebber en een aanjager van culturele ontwikkelingen in zijn stad, maar daarnaast ook iemand die zelf kunstwerken maakte. Hoewel hij daar zeker waardering mee oogstte, kon hij nooit uit de schaduw van de grote schilders van zijn tijd treden, ook niet uit die van zijn vader. In 1672 overleed hij.

Werk van Hendrick Bloemaert

Hendrick Bloemaert haalde veel inspiratie uit zijn Italiaanse jaren. Sommige beschrijvers vermoeden daarnaast dat hij katholiek was (wat ook lijkt te rijmen met hoe hij zijn huwelijk liet inschrijven). Er gaat zeker een bepaalde zuiderse sfeer uit van Bloemaerts werk, met veel kleur en warmte. Daaruit blijkt ook zijn enthousiasme.

In technisch opzicht blijft het werk van Hendrick Bloemaert achter op dat van zijn tijdgenoten. Hij had als scheppend kunstenaar duidelijk zijn beperkingen. Dat heeft er ook toe geleid dat zijn werk in latere eeuwen niet uitzonderlijk werd gewaardeerd. In de context van de Utrechtse kunstenaarsstroming met haar Italiaanse invloeden heeft het niettemin betekenis voor de Nederlandse kunstgeschiedenis.

Hendrick Bloemaert & the fun part of art

Kunst kun je op veel manieren waarderen. Wie houdt van technisch meesterschap, zal eerder van Gerard Dou en Johannes Vermeer houden, dan van de wat bescheiden Hendrick Bloemaert. Maar zijn genrestukken vertellen wel degelijk een boeiende geschiedenis, ze laten ons ervaren hoe de 17e eeuw was, hoe kunstenaars toen te werk gingen, hoe zij reageerden op de samenleving. Daarom een plek voor hem in het virtuele museum van the fun part of art.